سنگ آهن با به کارگیری از روندهای فیزیکی و شیمیایی در کارخانه هایی که فولاد تولید می کنند، فراوری می شوند و آهن آن ها از دیگر عناصر جدا می شوند. به کارگیری از فولاد در صنعت های گوناگون در اروپا اجباری شد و پس از آن متقاضیان فولاد افزایش یافتند و به همین دلیل، تولید کنسانتره آهن افزایش یافت.
یکی از مواد اولیه تولید فرآوردههای فولادی در صنعت فولاد، سنگ آهن است. سنگ آهن ماده خام تولید فرآوردههای پرکاربرد در صنایع است اما علاوه بر سنگ آهن ماده ای به نام کنسانتره آهن نیز وجود دارد. به نحوی که برای تبدیل سنگ آهن به فولاد، آن را در آغاز به کنسانتره آهن (Iron Ore concentrate) یا گندله و سپس به فولاد تبدیل میکنند.
کنسانتره آهن چیست؟
کنسانتره آهن یکی از محصولات ثانویه ساخته شده از سنگ آهن است که به شکل پودری بوده و به منظور بالا بردن عیار سنگ آهن از آن استفاده میشود و از انواع سنگ آهن همچون مگنتیت و هماتیت به دست میآید. کنسانتره پودری است که از سنگ آهن استحصال میکنند.
مشخصات عمومی کنسانتره سنگ آهن
کنسانتره آهن به رنگ سیاه بوده و در صنایع ذوب آهن برای تولید انواع گندله آهن، آهن اسفنجی و یا سایر محصولات فولادی از آن بهره گرفته میشود. کنسانتره آهن به علت نداشتن مواد مضر و اضافی و آسیب زننده به محیط زیست، از لحاظ صرفهجویی در زمان و هزینه در تولیدات صنایع نقش مهمی را ایفا میکند. لازم به ذکر است که کنسانتره آهن به عنوان محصولی غیرسمی، غیرقابل اشتعال و غیرقابل انفجار به صورت فلهای از طریق راه آهن یا از طریق دریا قابل حمل و نقل است.
چرا سنگ آهن فرآوری میشود؟
دلایل فرآوری سنگ آهن شامل موارد زیر است:
کنترل و افزایش عیار آهن موجود در سنگ
حذف و پاکسازی عناصر مضر و ناخالص سنگ
یکپارچه سازی فرم ظاهری و داخلی سنگ
فرآوری سنگآهن براساس محصول تولیدی به دو نوع زیر طبقهبندی میشود.
تولید سنگآهن دانهبندی شده : انجام این فرآیند بدون آب و خشک صورت میپذیرد. طی این فرآیند، با روشهای مختلف، سنگهای پرعیار و بی کیفیت از هم جدا شده( روش مغناطیسی)، و به این محصول نهایی سنگ آهن دانهبندی میگویند. سنگ آهن دانهبندی کیفیت پایینی دارد و در سیستم احیای مستقیم قابل استفاده نیسا اما در کوره بلند کاربرد دارد.
تولید کنسانتره سنگآهن : برای ساخت کنسانتره، عیار متسطو سنگ آهن پایین است و برای بالا بردن این عیار، از روشهای مختلف مدرن و پیچیده استفاده میشود.
فواید فرآوری سنگ آهن
فرآوری سنگ آهن برای استفاده در صنایع از مزایای مختلفی برخوردار است که در ادامه به برخی از این مزایای اشاره میکنیم.
کاستن هزینه ذوب و انرژی
کاهش هزینه تصفیه
کم کردن آلودگی
تولید کنسانتره سنگ آهن
بخش فرآوری سنگ آهن در صنایع مخصوص آن، از 4 مرحله برای فرآوری سنگ آهن استفاده میکنند که در ادامه میبینید.
خردایش
آسیابکنی
پرعیارسازی
آبگیری
همچنین در کنار این واحدها، حملونقل، تامین آب، تاسیسات و… بهعنوان واحدهای جانبی کاربرد دارند.
مرحله اول خردایش
خردایش در زمان ورود ماده معدنی به سنگشکن در کارخانه آغاز میشود. قطعات سنگ آهن که در ابعاد تا 100 سانتیمتری وارد شده، باید به قطعات کوچکتر در ابعاد کوچکتر از ۲۵-۲۰ سانتیمتر شکسته شوند. در این مرحله، برای ثابت بودن اندازههای محصول، در ورودی سنگشکن سرند ثابت گریزلی تعبیه شده که سوراخهای آن معادل با اندازه محصول خارج شده از سنگشکن هستند.
برای انتقال قطعات به مرحله بعدی از نوار نقاله استفاده میشود و قطعات را به قسمت بعد سنگشکن و سرند منتقل میشوند. در این مرحله با توجه به اندازه مواد، ممکن است که سنگها در دو مرحله سنگ شکنی خشک، شکسته شوند. روش مورد استفاده برای سنگ شکنی خشک، سنگشکن مخروطی است که اندازه مواد معدنی تا اندازه ۳۰ میلیمتر کمتر میشود. برای جلوگیری از خردایش بیش از اندازه و کنترل دانهبندی، خردایش چند مرحلهای انجام میشود
مرحله دوم آسیابکنی
در مرحله آسیاب کنی، مواد و قطعات معدنی کوچکتر از ۳۰ میلیمتر، به سبب خردایش بیشتر به مرحله آسیابکنی میروند تا به صورت تر شکسته شوند. در این مرحله با استفاده از آسیاب خودشکن یا نیمه خودشکن یا غلتکی فشاری خرد شده و به ابعاد ۱-۰/۵ میلیمتر میرسند. این قطعات کوچک در مر حله بعدی به ابعاد کوچکتری خرد و شکسته شده که این عمل با آسیاب گلولهای انجام میشود. محیط خرد شدن این قطعات در این مرحله مرطوب و تر بوده و اندازه خردایش به وسیله هیدروسیکلون کنترل میشود. به ترکیب نهایی که قطعات خرد شده در آن شناورند، دوغاب یا اسلاری میگویند که توسط پمپ ها منتقل میشوند.
مرحله سوم پرعیارسازی
پس از مرحله آسیاب کنی، قطعات که به اندازه مورد نظر رسیده و به قدر کافی ریز و خرد و کوچک شدهاند، برای تفکیک مواد با ارزش از مواد باطله در اسلاری به این مرحله وارد میشوند. همانطور که گفته شد اسلاری به وسیله پمپ به این مرحله که به آن جدایش مغناطیسی میگویند، منتقل میشود. دستگاههای جداکننده مغناطیسی این مرحله تر و از نوع درام هستند، به این صورت که اسلاری بر روی این درامها که دارای خاصیت مغناطیسی است عبور کرده، و به این ترتیب کانیهای دارای آهن به درام میچسبد و با یک تیغه جمع آوری میشوند، و سایر کانیها از ته ریز دستگاه خارج میشوند. با توجه به ویژگیها و خواش مواد معدنی و آزمایشهای انجام شده، نوع جداکننده مغناطیسی انتخاب میشود که دارای انواع زیر هستند.
شدت کم
شدت متوسط
شدت زیاد
گرادیان (کمیت عدد) بالا
به عنوان مثال، اگر کنسانتره حاوی عناصری مانند فسفر و گوگرد باشد، برای جدایش مواد نامناسب و زائد از روش فلوتاسیون(فلوتاسیون یا شناورسازی کف فرآیندی برای جداسازی مواد آبگریز از مواد آب دوست است و یکی ازمهم ترین تکنیک های کانه آرایی انتخابی مواد معدنی می باشد) استفاده میشود.
مرحله چهارم آبگیری
در این مرحله آبگیری روی سنگ انجام شده و سنگ پرعیار میشود. سنگ پرعیار در خود آب ذخیره دارد که باید خشک و آبگیری شود، که این کار ( جدا کردن آب از کنسانتره به دست آمده) با استفاده از فیلترهایی انجام میشود. رطوبت مناسب برای سنگ پرعیار 9 الی 10 درصد رطوبت است. پس از جداسازی و خشک کردن آب کنسانتره، آن را برای انبار کردن و ذخیره به انبار محصول منتقل کرده و در آنجا دپو میکنند. پس از ذخیره کردن کنسانتره آبگیری شده، باطله را برای آبگیری به تجهیزات دیگری که به آن تینکر میگویند، میبرند. در تینکر، مواد سنگین و جامد ته نشین شده و آب از بالای تینکر سرریز میشود، و مواد جامد به کمک بازویی که در کف تینکر وجود دارد به سمت مرکز و سپس با کمک پمپ به سد باطله منتقل میشوند. برای افزایش سرعت ته نشینی مواد جامد، از ماده شیمیایی پلیمری به نام فلوکولانت استفاده میشود که سرعت چسبیدن ذرات را افزایش داده و باعث سقوط آنها میشود. فرآوری سنگ آهن در روشهای مختلف، از جهات مختلف مانند اینکه برای خرد کردن سنگ روشهای مختلفی وجود دارد، با هم تفاوت دارند. روشهای خرد کردن سنگ با توجه به نوع سنگ، اندازه سنگ، روش و دستگاه انتخاب میشود، به طوری که فرآیند کلی تولید را بهبود دارده و منجر به افزایش کارایی و بهرهوری شود.
مزایای کنسانتره آهن چیست؟
از اوایل انقلاب صنعتی در اروپا، یکی از بخشهای مهم صنایع، تولید فولاد شد. با افزایش تولید فولاد و در واقع مصرف سنگ آهن، تولید کنسانتره نیز افزایش پیدا کرد. فرآوری سنگ آهن و تولید کنسانتره سنگ آهن برای استفاده در صنایع از مزایای مختلفی برخوردار است. کاهش در هزینه تمام شده ذوب و انرژی که در طی فرآیند تولید فولاد بسیار موثر است، یکی از مزایای استفاده از کنسانتره سنگ آهن است. از فواید دیگر کنسانتره آهن میتوان به پایین آوردن هزینه تصفیه و کاهش آلودگی اشاره کرد.
بزرگترین تولید کننده های گندله و کنسانتره در دنیا
از بزرگترین کارخانه های تولید گندله و کنسانتره در خارج از کشور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
Cleveland Cliffs
این کارخانه در آمریکا واقع است و ظرفیت تولید گندله در طول سال بیش از ۹ میلیون تن است. در واقع میتوان این کارخانه را یکی از بزرگترین کارخانه های تولید کنسانتره آهن در دنیا دانست.
US Steela
از بزرگترین شرکت های تولید کننده گندله و کنسانتره در دنیا است که در آمریکا واقع شده. میزان تولید گندله این شرکت در طول سال حدود ۱۹ میلیون تن است.
شرکت آناستیل چین
از بزرگترین کارخانه های تولید گندله و کنسانتره در چین است که در سال ۱۹۹۷ راه اندازی شد. این کارخانه قادر با زیر مجموعه های خود سالانه نزدیک به ۵۵ میلیون تن گندله تولید و صادر کند.
بزرگترین تولید کننده های گندله و کنسانتره در ایران
از بزرگترین کارخانه های تولید گندله و کنسانتره در کشور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کارخانه بزرگ گندله سازی گل گهرسیرجان
به گفته کارشناسان این کارخانه در حال حاضر بزرگترین کارخانه گندلهسازی در منطقه خاورمیانه است. این مجموعه بزرگ در کرمان و شهرستان سیرجان واقع شده است. این مجموعه می تواند در سال حدود ۵ میلیون تن گندله تولید کند. در واقع با این حجم از تولید می توان در سال حدود می توان ۲ تا ۵/۲ میلیون تن فولاد تولید کرد.
کارخانه گندله سازی اردکان
این کارخانه در استان یزد و در شهر اردکان واقع شده است. کارخانه گندله سازی اردکان می تواند در طول سال بیش از ۴ میلیون تن گندله تولید کند. در این کارخانه از تجهیزات بسیار پیشرفته استفاده شده است تا کنسانتره را تبدیل به گندله کند. این کارخانه نقش مهمی در تولید کنسانتره آهن کشور دارد.
کارخانه تولید کنسانتره و گندله اندیمشک
این واحد تولیدی قادر است بخش مهمی از کنسانتره مورد نیاز بیاری فولاد را تولید کنید. این کارخانه قادر است سالانه حدود ۲.۵ میلیون تن کنسانتره آهن تولید کند. این کارخانه در استان خوزستان شهر اندیمشک واقع شده است.
قیمت کنسانتره آهن
قیمت کنسانتره آهن به عوامل مختلفی وابسته است. از آن جمله می توان به کیفیت کنسانتره، میزان عرضه و تقاضای محصول، قیمت مواد اولیه، قیمت جهانی کنسانتره، قیمت نفت و ارز و مواردی از این دست اشاره نمود. شما عزیزان می توانید برای اطلاع از قیمت کنسانتره آهن با شرکت توسعه صادرات رادآرون در ارتباط باشید. در توسعه صادرات راد آرون کنسانتره آهن با قیمتی مناسب در کیفیت بالا عرضه شده است. در صورت نیاز به مشاوره برای خرید کنسانتره آهن با کارشناسان توسعه صادرات رادآرون تماس بگیرید.